Uitvoering geven aan het Integraal Veiligheidsplan 2023 - 2026
In juni 2023 heeft de gemeenteraad het Integraal Veiligheidsplan 2023-2026 vastgesteld. Jaarlijks voeren we de maatregelen uit het uitvoeringsprogramma uit. Komend jaar voeren we de maatregelen uit het Uitvoeringsprogramma 2025 uit.
Evenementenbeleid
Vanaf 2025 gaan wij het nieuwe evenementenbeleid uitvoeren. Naar verwachting wordt het nieuwe beleid in december 2024 behandeld en vastgesteld in uw raad.
Integraal beleid openbare ruimte (Buiten Voor Elkaar)
We voeren de maatregelen uit het Integraal Beleidsplan Openbare Ruimte 2022 - 2026 'Buiten Voor Elkaar' (IBOR) uit. In 2026 stellen we het IBOR voor de periode 2026 - 2030 op. We werken aan een betere, integrale werkwijze voor het programmeren van groot onderhoud en vervangingen in de openbare ruimte en het bijdragen aan maatschappelijke opgaven en ambities. We vertalen de integrale aanpak in het Meerjarenplan Onderhoudsprogramma (MJOP). Naar verwachting leggen we in december 2024 het MJOP 2025 - 2028 aan uw raad voor.
Biodiversiteit Voor Elkaar
We streven naar het vergroten van de biodiversiteit en voeren de maatregelen uit het Beleidsplan Biodiversiteit (2023) uit. We werken de komende jaren actief aan ecologisch bermbeheer, duurzame bestrijding van de eikenprocessierups, bestrijding en beheersing van invasieve exoten en de implementatie van de gedragscode soortbescherming gemeenten. Ook gaan we aan de slag met duurzaam boombeleid, waarbij we streven naar de implementatie van praktische boom-/en groennormen, zoals de 3-30-300-regel en de landelijke boomnorm. Communicatie moet bijdragen aan bewustwording bij onze inwoners.
Uitvoeringsprogramma Verkeer
In april 2024 heeft het college het Uitvoeringsprogramma Verkeer 2024 - 2026 vastgesteld. In dit programma benoemen we de projecten die voor de periode 2024 – 2026 op de planning staan. Ook beschrijven we alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van verkeer en mobiliteit en geven een terugblik op projecten die uitgevoerd zijn of nog in uitvoering zijn.
Stimuleren Openbaar Vervoer
We willen stappen zetten in het duurzaam verplaatsen in onze gemeente. Voor de bereikbaarheid van onze kernen vinden we het belangrijk dat het openbaar vervoer een reëel alternatief is. Wanneer verschillende vormen van vervoer beter op elkaar aansluiten, zijn mensen sneller op hun bestemming. Goede overstapvoorzieningen (OV-hubs) zijn daarom noodzakelijk. We zetten onder andere in op mobiliteitshubs in iedere kern.
Klimaat(veranderingen)
Extreme weersomstandigheden komen vaker voor. Om daar beter op voorbereid te zijn voeren we de komende jaren de acties uit het Klimaatadaptatieplan Klimaatrobuust Dalfsen 2022-2026 uit. Door stresstesten weten we wat (toekomstige) knelpunten voor wateroverlast en hittestress zijn. Er wordt nu onderzocht of en hoe we deze knelpunten op kunnen lossen en welk budget hiervoor nodig is. De onderzoeksresultaten verwerken we in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP).
In het regionale samenwerkingsverband RIVUS werken we samen met andere gemeenten, het waterschap en de provincie aan de aanpak van regionale onderwerpen op het gebied van klimaatadaptatie.
Om de overlast van weersextremen te beperken is vaak extra inzet nodig van eigen buitendienstpersoneel, materieel en middelen en mogelijk ook inzet van derden.
Klimaatakkoord
In het landelijke klimaatakkoord is afgesproken dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor een deel van de uitvoering. De belangrijkste taak is de warmtetransitie voor de gebouwde omgeving. Daarnaast zijn diverse verduurzamingstaken op het gebied van bijvoorbeeld energieproductie, mobiliteit en netwerk. De bijbehorende rijksbijdrage (CDOKE) voor Dalfsen is tot en met 2026 gegarandeerd en opgenomen in de begroting. In het uitvoeringsplan duurzaamheid 2023-2025 is rekening gehouden met de extra taken. Dit jaar wordt de rijksregeling geactualiseerd en duidelijkheid gegeven over de jaren na 2026. Voor de begroting wordt uitgegaan dat minimaal de huidige regeling wordt voortgezet.
Energietransitie
De extreem hoge energieprijzen zijn inmiddels gedaald en gestabiliseerd maar nog steeds aanzienlijk hoger dan voor de oorlog in Oekraïne. De crisismaatregelen veranderen langzaamaan in structurele verduurzaming (energietransitie). Daarbij ontstaan andere problemen zoals netcongestie en schaarste in grondstoffen en personeel. Steeds vaker worden andere oplossingen onderzocht in plaats van de reguliere aanpak. Bijvoorbeeld door slimmer gebruik van het bestaande netwerk of energieopslag. We zien een grotere vraag naar informatie, subsidies en advies. Daarnaast worden diverse nieuwe tijdelijke rijksregelingen aangeboden en bestaande regelingen verlengd om inwoners, ondernemers en gemeenten te ondersteunen.
Regionale Energie Strategie (RES)
De meeste gemeenten hebben zoekgebieden vastgesteld voor grootschalige opwek en starten gebiedsprocessen om gedragen energieplannen te maken. In Dalfsen is dit aan de orde in Dalfserveld West. De provincie Overijssel heeft nieuw windbeleid waarbij meer focus is op clustering. In 2025 worden de nieuwe landelijke geluidsnormen bekendgemaakt en de impact hiervan wordt verwerkt in de energieplannen. De acties en afspraken uit de RES 1.0 worden geactualiseerd en het plan is om een brede 'energietafel' te realiseren.
De netwerkbedrijven schalen de netverzwaringen op en ook in Dalfsen zal nieuwe ruimte op het net komen voor de energietransitie.
Ondersteuningspakket lokale energie-initiatieven
In 2024 wordt een breed ondersteuningspakket uitgewerkt voor toekomstige grootschalige energieprojecten van lokale initiatieven. Het pakket zal naar verwachting bestaan uit diverse mogelijkheden voor financiering, garantstelling en subsidie. De financiële omvang en impact van dit pakket is nog niet bekend. In 2025 en de jaren erna wordt het pakket aangeboden aan lokale initiatiefnemers.
Afval
De inwoners maken goed gebruik van de scheidingsmogelijkheden van hun afval. In 2025 blijven we met campagnes en gerichte acties de focus leggen op de kwaliteit van de ingezamelde grondstoffen, omdat het nog beter kan.
Een belangrijke baat is de landelijke verpakkingsvergoeding voor de inzameling van huishoudelijk PMD. Eind 2024 loopt het huidige contract af. Het nieuwe contract met nieuwe vergoedingen is nog niet bekend. Mogelijk zal een tijdelijke oplossing gevonden worden om de inzameling te garanderen.
Dalfsen gaat extra inzetten op circulariteit en gericht lokale ontwikkelingen ondersteunen. We gaan een verkenning doen naar de rol, kansen en risico’s van de gemeente Dalfsen bij de transitie op het gebied van circulariteit en verwerken dit in de Kadernota Circulariteit (& Afvalstromen). Na vaststelling wordt de inhoud van de Kadernota (2025) toegevoegd aan de actualisatie van het duurzaamheidsbeleid.
Omgevingsdienst IJsselland
De Omgevingsdienst werkt aan de hand van een door het Algemeen Bestuur vastgestelde routekaart aan de herijking van de strategische koers. De routekaart bevat o.a. een meerjarenplanning en de programma's Samen Toekomstbestendig en IBP-VTH. Een belangrijke ontwikkeling daarbij is het landelijke programma IBP-VTH. Dit programma heeft als doel de kwaliteit van de leefomgeving merkbaar te verbeteren en schade aan het milieu, die vermeden had kunnen worden, te verminderen. Het landelijke programma heeft zes pijlers, pijler 1 ('Robuuste omgevingsdiensten en financiering') geeft uitvoering aan de robuustheid en de financiering. De Omgevingsdienst IJsselland is op dit moment niet zelfstandig robuust, het voldoen aan de robuustheid kan waarschijnlijk niet zonder financiële gevolgen.
Eind 2024 staat de bestuurlijke keuze voor de gewenste ontwikkelrichting van de Omgevingsdienst gepland. Verder verwijzen wij u naar paragraaf 6 'Verbonden partijen'(3.6) voor de financiële bijdrage, de financiële kengetallen, ontwikkelingen en risico's van deze verbonden partij en de totaliteit van de verbonden partijen.
Omgevingsvisie
De Omgevingsvisie 1.0 is begin 2022 vastgesteld. De oplevering van de Omgevingsvisie 2.0 staat gepland voor 2025. Dit houdt in dat we de huidige omgevingsvisie gaan actualiseren. Via de perspectiefnota is hiervoor een budget van € 40.000 toegekend.
We werken opgaven uit Omgevingsvisie 1.0 uit, zoals de visie Burgemeester Backxlaan en de zoektocht naar bedrijventerreinen.
Uitwerking Toekomstvisie Burgemeester Backxlaan versie januari 2024
De Burgemeester Backxlaan heeft een sleutelrol binnen de koers en ambitie voor Nieuwleusen die in de Omgevingsvisie 1.0 is opgenomen. In maart 2024 is de “Toekomstvisie voor de Burg. Backxlaan en omgeving, januari 2024” vastgesteld en deze wordt de komende jaren verder uitgewerkt in deelprojecten. Hiervoor is een externe projectleider aangetrokken. Over de uitvoering van de projecten wordt de gemeenteraad in aparte voorstellen geïnformeerd.
Plattelandsvisie
Voor het stimuleren van initiatieven voor plattelandsontwikkeling wordt voor de lange termijn een visie opgesteld voor het buitengebied van onze gemeente. In deze visie vinden wij het belangrijk om daarin onder meer voldoende perspectief te bieden voor onze agrarische ondernemers, in relatie tot onderhoud en beheer van het buitengebied. Er is een nulmeting uitgevoerd en aan u gepresenteerd. We werken nu aan het vervolg en komen in 2025 bij uw raad terug op dit onderwerp.
Centrumplan kern Dalfsen
In januari 2024 heeft uw raad een voorbereidingskrediet voor het centrumplan verleend. Er is een kwartiermaker aangesteld voor het coördineren en begeleiden van de ontwikkelingen in het centrum en het bevorderen van de samenwerking tussen partijen. Deze inzet wordt vanaf 2025 vervolgd in de rol van een 'centrummanager'.
Het Regio-dealproject De Klimaatwinkelstraat (Prinsenstraat en Kerkplein) zal naar verwachting eind 2024 zijn afgerond. Er wordt gewerkt aan een uitvoeringsagenda voor vervolgprojecten in het kader van het Centrumplan. Voor de projecten gaan we de kosten in beeld brengen en per project vragen we krediet aan bij uw raad.
Voor het 'Centrum arrangement Dalfsen' heeft de provincie subsidie verleend. De beschikkingstermijn van de provincie loopt tot eind 2024. Indien nodig zullen we verlenging van deze termijn aanvragen.
Project Veilige Vecht
Hoogwaterbeschermingsprogramma Veilige Vecht (HWBP) is een project van het Waterschap Drents Overijsselse Delta. Wij nemen deel aan een bestuurlijke en ambtelijke begeleidingsgroep. Het HWBP is gestart met een verkenning. Nadat mogelijke maatregelen voor de waterveiligheid onderzocht zijn (2021), heeft het waterschap de mogelijkheden voor de dijkversterking en de nevengeul bij Vechterweerd verder verkend (2022). Voorgestelde systeemmaatregelen, waaronder een mogelijke nevengeul bij de brug in Dalfsen, worden op dit moment niet meegenomen in het HWBP. Punten uit de door uw raad aangenomen motie Vecht en brug zijn enerzijds verwerkt in de 4 scenario's voor het Centrumplan. Daarnaast wordt gekeken naar meekoppelkansen bij de diverse trajecten van de dijkversterking. We willen onderzoeken in hoeverre we kansrijke mogelijkheden op het gebied van mobiliteit en recreatie kunnen verbinden. Zodra in 2025 een trajectkeuze wordt gemaakt, te weten een eventuele aanpassing fietspad Vechterweerd, zullen we een participatietraject starten.
Woningbouwontwikkelingen
De druk op de woningmarkt blijft onverminderd groot. We zijn op verschillende gebieden bezig met het realiseren van woningen. Het gaat om locaties in alle kernen. Voor de kern Dalfsen is de komende tijd de aandacht vooral gericht op de plannen voor de uitbreiding van Oosterdalfsen-Noord. Voor de kern Nieuwleusen is de bouw van de laatste fase van Westerbouwlanden gestart in 2023, het gaat voor een groot deel om sociale huurwoningen en betaalbare rijenwoningen. Voor de genoemde woningbouwlocaties in de kernen kunnen we als gemeente zelf het uitgiftetempo bepalen en waar nodig en mogelijk inspelen op wijzigende marktomstandigheden.
Op het gebied van wonen hebben gemeenten nieuwe en extra taken en werkzaamheden gekregen. Om hier uitvoering aan te geven en om meer regie op en tempo in het realiseren van (betaalbare) woningen te krijgen wordt ingezet op extra capaciteit.
In 2024 heeft uw raad besloten om het rekeningsaldo van de gemeente bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) aan te vullen met €500.000. In lijn met de versnelling die in onze gemeente wordt voorzien, wordt in 2025 en 2026 de rekening met datzelfde bedrag aangevuld om jongeren/starters te blijven ondersteunen om een eerste woning aan te schaffen in onze gemeente en hen zo ook te behouden voor onze gemeente. Omdat de leningen uiteindelijk volledig worden terugbetaald is dit budgetneutraal (revolverend fonds).
In 2024 loopt de huidige woonvisie van de gemeente Dalfsen af. Deze zal in 2024 worden vervangen door een volkshuisvestingsprogramma. Hierin verbinden we als gemeente, net als in een woonzorgvisie, de beleidsterreinen wonen, zorg, welzijn en ruimtelijke ordening nog verder met elkaar. Met het opstellen van het volkshuisvestingsprogramma lopen we vooruit op de Wet regie volkshuisvesting die vermoedelijk in januari 2026 ingaat. Er zal sprake zijn van een overgangsperiode. Vanuit deze wet worden gemeenten verplicht een volkshuisvestingsprogramma op te stellen. Het nieuwe volkshuisvestingsprogramma zal een belangrijke bouwsteen vormen van de Omgevingsvisie 2.0.
Vergunningverlening Toezicht en Handhaving (VTH)
Nu de Omgevingswet van kracht is geworden zien we ook beter het effect op financieel gebied. Er zijn meer algemene regels gekomen voor activiteiten, in plaats van dat daar vergunningen voor worden verleend. Zo is bijvoorbeeld het (ver)bouwen van een woning vaak niet langer vergunningplichtig, maar vergunningvrij of meldingplichtig. Daarmee vervallen voor de gemeente een deel van de werkzaamheden en van de kosten voor vergunningverlening, zoals voor de gemeentelijke adviescommissie. Daar staat echter tegenover dat de gemeenten hier ook geen leges voor kan heffen. Dat heeft voor de gemeente Dalfsen een nadelig effect.
De hoeveelheid werk neemt echter niet af, maar juist toe. Dit komt omdat we ook nieuwe taken hebben gekregen die onder de Omgevingswet overeind blijven, zoals het beoordelen en administratief afhandelen van meldingen. Door toenemende kwaliteitscriteria en om ook in de toekomst dienstverlenend te kunnen zijn naar inwoners en initiatiefnemers, is het niet reëel en niet wenselijk om af te schalen in personeelskosten. Ook landelijk wordt opgemerkt dat gemeenten juist investeren in het opschalen van formatie om te kunnen voldoen aan deze kwaliteitscriteria.